دانشکده پردیس بین المللی ارس
گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری
عنوان فارسی :
تحلیلی بر الگوهای مکانیابی ایستگاهای مترو شهری
مطالعه موردی شهر تبریز
عنوان انگلیسی :
An analysis on the locational patterns of metro terminals in urban areas
Case study of Tabriz city The
استاد راهنما :
دکترمحمد رضا پورمحمدی
استاد مشاور :
دکتر میرستار صدرموسوی
آذر ماه 93
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه
فصل اول: طرح تحقیق
الف) مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1
ب) بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1
د) اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………. 3
ر) پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………..3
ز) اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 6
س) سئوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………6
ش) فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………. 7
ص)روش تحلیل…………………………………………………………………………………………………………………………………………..7
ط)روش گردآوری داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………..7
ظ ) نتایج مورد انتظار………………………………………………………………………………………………………………………………. 8
ک) برنامه زمانبندی انجام پایان نامه ………………………………………………………………………………………………………..8
فصل دوم : تعاریف و مبانی و مفاهیم نظری تحقیق
فصل دوم : ادبیات نظری تحقیق
2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………….9
2-2- تعاریف و مفاهیم……………………………………………………………………………………………………………………………….9
2-2-1- تعریف سیستم حمل و نقل شهری……………………………………………………………………………………………9
2-2- 2- انواع سیستم های حمل و نقل عمومی شهری………………………………………………………………………10
الف) مترو……………………………………………………………………………………………………………………………………………..10
ب) قطار سبك شهری………………………………………………………………………………………………………………………..10
ج) منوریل…………………………………………………………………………………………………………………………………………..11
د) تراموا…………………………………………………………………………………………………………………………………………….12
ه) اتوبوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………12
و) تاكسی و خودروهای شخصی………………………………………………………………………………………………………….13
2-2-3- تعریف پایانه ها و ارتباط با سیستم حمل و نقل شهری………………………………………………………….13
الف) مشخصات پایانه……………………………………………………………………………………………………………………………..14
ب) عوامل ساخت پایانه ها………………………………………………………………………………………………………………….14
2-2-4- انواع پایانه ها ازنظر مقیاس…………………………………………………………………………………………………………15
2-2-5- انواع پایانه ها……………………………………………………………………………………………………………………………….15
2-2-6- عملکرد پایانه ها…………………………………………………………………………………………………………………………..16
2-2-7- وظایف پایانه ها…………………………………………………………………………………………………………………………..17
2-2-8- مفهوم ایستگاه پایانه ای مترو و فضای جمعی آن…………………………………………………………………..17
الف) فضای تصمیم گیری……………………………………………………………………………………………………………………..19
ب) فضاهای فرصت یا مکث……………………………………………………………………………………………………………….19
ج) فضاهای حرکتی…………………………………………………………………………………………………………………………….19
2-2-9- مفهوم فضای عمومی و ابعاد اجتماعی آن………………………………………………………………………………21
2-3- رویکردهای نظری……………………………………………………………………………………………………………………… 24
2-3- دیدگاه های نظری حمل و نقل درون شهری………………………………………………………………………………24
2-3-1- نظریه های حمل و نقل شهری تا دهه 1910 ………………………………………………………………………24
2-3-2- نظریه های حمل و نقل شهری از 1920 تا 1970………………………………………………………………26
2-3-3- نظریه های حمل و نقل شهری از 1980 تا كنون………………………………………………………………..28
2-4- مدل ها و روش های تحقیق………………………………………………………………………………………………………….30
2-4-1- بررسی الگوهای توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی…………………………………………………………….30
2-4-2- توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی……………………………………………………………………………………….30
2-4-3- سیاست ها و اصول کلی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی……………………………………………..31
2-5- مکانیابی……………………………………………………………………………………………………………………………………………33
2-5-1- معیارهای مکانیابی……………………………………………………………………………………………………………………..33
2-5-2- مکانیابی ایستگاه های مترو………………………………………………………………………………………………………34
2-5-3- انواع ایستگاه های مترو و مکانیابی نقاط ……………………………………………………………………………….35
الف) ایستگا ه های انتهایی……………………………………………………………………………………………………………….35
ب) ایستگاه های اجباری………………………………………………………………………………………………………………..35
ج) ایستگاه های میانی……………………………………………………………………………………………………………………35
2-6- اصول و برنامه ریزی درونی پایانه……………………………………………………………………………………………… 36
الف) اصل جامعیت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 36
ب) اصل سازگاری فضاها ، فعالیت ها و همجواری درونی……………………………………………………………….36
ج) اصل ایمنی……………………………………………………………………………………………………………………………………36
د) اصل امنیت…………………………………………………………………………………………………………………………………..36
ه) اصل دسترسی آسان…………………………………………………………………………………………………………………….36
و) اصل تمرکز……………………………………………………………………………………………………………………………………36
ی) خوانایی فضاهای پایانه…………………………………………………………………………………………………………………..36
ن) سازگاری فعالیت پایانه با کاربری های اطراف………………………………………………………………………………36
2-7- تجارب جهانی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 37
2-7-1- معرفی پروژه های موفق مترو در جهان……………………………………………………………………………………37
الف) متروی کوپنهاگ…………………………………………………………………………………………………………………………….37
ب) متروی برلین………………………………………………………………………………………………………………………………….37
پ) ام تی آر هنگ کنگ چین…………………………………………………………………………………………………………..38
ث) متروی نیویورک آمریکا…………………………………………………………………………………………………………………39
ج) متروی پاریس پاریس – فرانسه…………………………………………………………………………………………………….40
م) متروی لندن – انگلستان ………………………………………………………………………………………………………………41
ن) متروی مسکو – روسیه………………………………………………………………………………………………………………….41
و)متروی دبی……………………………………………………………………………………………………………………………………….44
ه) ایستگاه های مختلف استکهلم سوئد …………………………………………………………………………………………..44
ی) ایستگاه بلوار فورموسا ـ کائوسیونگ، تایوان……………………………………………………………………………….. 46
2-7-2- ابعاد اجتماعی در تجارب جهانی موفق………………………………………………………………………………………46
نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….47
فصل سوم : بررسی و شناخت وضع موجود
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………50
3-1- ویژگیهای عمومی شهر تبریز………………………………………………………………………………………………………….50
3-2- مطالعات جغرافیایی شهر تبریز………………………………………………………………………………………………………52
الف) توپوگرافی…………………………………………………………………………………………………………………………………….52
ب) هیدرولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………………52
ج) مورفولوژی………………………………………………………………………………………………………………………………….52
3-3- اقلیم………………………………………………………………………………………………………………………………………………52
3-4- جغرافیای سیاسی شهر تبریز………………………………………………………………………………………………………..58
3-5- ویژگیهای تاریخی تبریز…………………………………………………………………………………………………………………58
3-6- ویژگیهای فرهنگی _ اجتماعی شهر تبریز……………………………………………………………………………….59
3-7- ویژگیهای جمعیتی و نیروی انسانی شهر تبریز………………………………………………………………………60
3-8- ویژگیهای اقتصادی منطقه…………………………………………………………………………………………………………60
3-9- ویژگیهای كالبدی شهر تبریز…………………………………………………………………………………………………….63
3-10- مطالعات زیست‌محیطی……………………………………………………………………………………………………………..65
الف) آلودگی هوا………………………………………………………………………………………………………………………………..65
ب) آلودگی خاك…………………………………………………………………………………………………………………………….66
ج) آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی……………………………………………………………………………………………..66
3-11- تاسیسات شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………………66
الف) بررسی وضعیت شبكه و تاسیسات آب و فاضلاب شهر تبریز…………………………………………………..67
ب) مشخصات برق تبریز و نیروگاه های آن………………………………………………………………………………………..67
ج) مخابرات…………………………………………………………………………………………………………………………………………..68
د) مشخصات و بررسی وضعیت گاز طبیعی در شهر تبریز……………………………………………………………..68
3-12- مطالعات شهرسازی و معماری……………………………………………………………………………………………………..69
3-13- شبكه راه های منطقه…………………………………………………………………………………………………………………….69
3-14- شبکه ارتباطی_شبکه معابر………………………………………………………………………………………………………….69
3-15- حمل و نقل همگانی……………………………………………………………………………………………………………………..72
3-16- زمینه مطالعات سیستم حمل و نقل سریع همگانی تبریز…………………………………………………………75
3-17- سابقه واگن اسبی در تبریز…………………………………………………………………………………………………………..77
3-18- مترو و قطار شهری……………………………………………………………………………………………………………………….77
الف) نقشه مترو شهر تبریز و بررسی خطوط قطار شهری تبریز……………………………………………………….78
ب) ایستگاه های خط یک قطار شهری تبریز…………………………………………………………………………………..80
3-19- تجهیزات سازمان قطار شهری تبریز…………………………………………………………………………………………81
3-20- معرفی دپو و پارکینگهای خط1 قطارشهری تبریز…………………………………………………………………….82
الف ) پایانه ائل گولی…………………………………………………………………………………………………………………………….82
ب ) پایانه لاله……………………………………………………………………………………………………………………………………….83
3-21 – ناوگان قطار شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………….83
3-22 – معرفی ایستگاه های خط یک……………………………………………………………………………………………………..84
فصل چهارم : الگوهای تحلیلی و ارزیابی ایستگاه ها
4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………89
4-2 – تعیین عوامل و متغییرها……………………………………………………………………………………………………………….89
4-2-1- عوامل موثر درارزیابی ایستگاه ها……………………………………………………………………………………………….89
4-2-2- تعریف عوامل موثر درارزیابی…………………………………………………………………………………………………… 90
4-2-3- متغیرهای عوامل موثر در مکانیابی ایستگاه ها………………………………………………………………………..90
4-2-4- متغییرهای بررسی……………………………………………………………………………………………………………………..90
4-3- شاخص های انتخاب شده……………………………………………………………………………………………………………..95
4-4- پرسشنامه شاخص های انتخاب شده……………………………………………………………………………………………97
4-5- روش AHP………………………………………………………………………………………………………………………………….101
4-5-1- ایجاد ماتریس مقایسه دو تایی……………………………………………………………………………………………….101
4-5-2- محاسبه وزن های معیار…………………………………………………………………………………………………………..102
4-5-3- وزن دهی گزینه ها………………………………………………………………………………………………………………….102
4-5-4- تخمین نسبت توافق………………………………………………………………………………………………………………..103
4-6- تحلیل فرایند سلسله مراتبی AHP برای ایستگاه یک از فاز یک قطار شهری تبریز……………..103
4-6-1- ماتریس مقایسه دو تایی معیارهای بکار رفته در شاخص های کالبدی، زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی و نظم و ایمنی ایستگاه یک تا هفت…………………………………………………………………..103
4-6-2- بررسی سازگاری در قضاوتها…………………………………………………………………………………………………….103
4-7- نتیجه گیری تجزیه و تحلیل ایستگاه ها با روش Ahp…………………………………………………………….136
4-8- نقشه کاربری اراضی در ایستگاه های فاز یک خط یک………………………………………………………………142
4-8-1- نوع کاربری ها، مساحت کاربری ها و درصد سطح اشغال شده هر کاربری در ایستگاه های فاز یک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..143
4-9- نتایج بررسی کاربری اراضی در هفت ایستگاه اول از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز…..143 الف) نتایج بررسی کاربری اراضی در ایستگاه های شماره یک و دو از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 143
ب)نتایج بررسی کاربری اراضی در ایستگاه های شماره سه وچهار از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………146
ج) نتایج بررسی کاربری اراضی در ایستگاه های شماره پنج، شش وهفت از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………………………………………….148
4-10- سازگاری کاربری ها , نقشه سازگاری کاربری های ایستگاه ها…………………………………………..151
فصل پنجم : آزمون فرضیه ها ، نتیجه گیری و پیشنهادها
1-5- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………….156
5-2- آزمون فرضیه ها……………………………………………………………………………………………………………………………156
- فرضیه اول…………………………………………………………………………………………………………………………………157
- فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………………………………………………157
- فرضیه سوم……………………………………………………………………………………………………………………………….158
5-3- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………….159
5-4-پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………161
) مقدمه :
رشد روز افزون جمعیت و بالا رفتن نرخ مالکیت سواری و افزایش جریان ترافیک شهری باعث ایجاد مشکلات در امر جابه جایی مسافران شده است. یکی از مهمترین عناصر شهری ، سیستمهای حمل و نقل عمومی شهرها است. از طرفی حمل و نقل عمومی و جابه جایی مسافران به عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه شهری نام برده میشوند. بهره برداری مطلوب از یک سیستم حمل ونقل در گرو شناسایی آن سیستم و خصوصیات آن است. اولین گام مهم و ضروری در شناسایی سیستم حمل و نقل عمومی یک شهر شناسایی محل استقرار پایانه ها است.کارایی سیستم حمل و نقل عمومی یک شهر بستگی به مکانهایی است که پایانه ها در آن مکانها به وجود آمده اند. انجام مطالعات تحلیلی قبل از استفاده و بهره برداری از سیستم حمل و نقل شهری لازم و ضروری است که در این پایانامه به تحلیل الگوهای مکانیابی ایستگاهای مترو (شهر تبریز) خواهیم پرداخت. نحوه استقرار پایانه ها ،سازگاری با کاربری های اطراف محیط خود و همسایگی ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت..
كلمات كلیدی : ارزیابی، سیستم حمل و نقل شهری ، پایانه ها ، مترو ، مکانیابی،تبریز
ب) بیان مسئله
رشد شتابان شهر نشینی در سه دهه گذشته با توان تجهیز فضاهای شهری و گسترش زیر ساختها
متناسب نبوده و مشاغل مولد مورد نیاز را ایجاد نکرده است. از آنجا که توزیع فضایی شهرها و جمعیت کنترل شده در چهارچوب یک برنامه جامع که مبتنی بر هماهنگیهای بخشی و ناحیه ای باشد صورت نگرفته است ، مشکلاتی ناشی از رشد شتابان شهر نشین ابعاد پیچیده ای یافته است. جمعیت بیش از حد شهرها ، مهاجرت بی رویه از روستا به شهر ، ایجاد مناطق پرجمعیت حاشیه نشین ، عدم انسجام و رعایت مسئله همجواری کاربری های مختلف درون شهرها ، عدم دسترسی مناسب به تسهیلات ، جایابی نامناسب کاربری های شهری و………….. معضلاتی است که غالب شهرهای ایران با آن روبرو هستند.(رجبی ، 1391: 125) فضاهای عمومی شهری از اصلی ترین اجزاء ساختار و سازمان فضایی کالبدی شهر و بستر تعاملات اجتماعی هستند. رشد سریع جمعیت ، تحولات کالبدی ناشی از آن ، تاثیر دیدگاه های مدرنیستی و توجه زیاد به سود اقتصادی ، فضاهای شهری را از میان برده و بافت شهری را متراکم تر ساخته است. فضاهای شهری گذشته مثل تکایا ، میادین ، بازار و حمام که محل اجتماع مردم بوده اند تحت تاثیر این تغییرات و دگرگونی معیارها ، ارزشها و سنتها ، دیگر کارایی گذشته خود را ندارند در این میان ایجاد شبکه حمل و نقل زیرزمینی (مترو) ، امکانات و نیازهای تازه ای را با خود به همراه آورده است. نحوه اتصال این شبکه به شبکه راه های پیاده و سواره توسط ایستگاه های مترو و ورودی های آن تعریف می شود این نقاط اتصال یعنی ایستگاه ها ، فضاهای جدیدی در درون بافت شهرها هستند که می توان از آنها در ایجاد فضاهای شهری پویا سود جست. تجمع افراد و به دنبال آن پدید آمدن فعالیتها در اطراف این ایستگاه های نوظهور اجتناب ناپذیر است و میتواند بافت پیرامون آن را کاملا دگرگون سازد. ایجاد ایستگاه های مترو بدون توجه به ویژگی های بافت پیرامون و نیازها و امکاناتی که فراهم می آورد ، تهدیدی برای بافت شهری به شمار آمده و بر بی نظمی ها می افزاید(سید زاده خرازی، 1391: 41) ایستگاهتی مترو یکی از مهمترین کاربریها در شهرها میباشند. با توجه به فعالیت هایی که در این فضاها صورت می گیرد ، این فضاها نسبت به سایر کاربری های خدمات شهری از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشند. پایانه ها باید به نحو شایسته ای در سطح شهر مکانیابی گردند . به علت رشد سریع شهر نشینی از یک طرف و نبود یک نظام مدون برنامه ریزی و مدیریت در شهرهای کشور، خدمات شهری با مسائل و مشکلات بی شماری روبه رو شده اند. پایانه های سیستم حمل ونقل شهری که یکی از کاربری های مهم و حیاتی شهر هستند با مشکلاتی درگیر می باشند.(رجبی ، 1391: 125) با توجه به مسائل ذکر شده ، ارزیابی جامع در خصوص برنامه ریزی صحیح به منظور ارتقای کمی و کیفی پایانه ها به عمل خواهد آمد. یکی از عوامل مهم توسعه شهرها ، توسعه حمل و نقل شهری است. ترافیک شهری عامل ایجاد آلودگی های محیط زیستی ناشی از سوخت مواد فسیلی وسایل نقلیه ، آلودگی های آب و هوایی ،آلودگی های صوتی و همچنین عامل مهمی در به وجود آمدن ناراحتی های روحی و روانی در کنار افزایش زمان جابجایی و سفر روزانه برای انجام کارهای روزمره افراد جامعه را به ارمغان می آورد. این علل اهمیت سیستم حمل ونقل عمومی و توسعه بهینه و کاهش مشکلات شهری را برجسته میسازد. تحلیل مکانیابی این پایانه ها ، ارائه نقاط قوت و پتانسیل های این پایانه ها و نقاط منفی این مکانیابی در شناخت صحیح سیستم مترو نقش بسیار موثری خواهد داشت. یکی از مسائل مهم سیستمهای مترو شهرها ، مکانیابی پایانه های این سیستمها می باشد (بهرامی ،1388)
منظره شهر خوب و نظام حمل و نقل مناسب دو روی یک سکه هستند. کیفیت سفرهای رفت و برگشت توقف های و ایستگاه ها تاثیری مستقیم بر کارایی و کیفیت نظام حمل و نقل عمومی دارد. کل سفر از خانه به مقصد و برگشت باید در تمامیت خود دیده شود. مسیرهای پیاده روی و دوچرخه سواری مناسب و تهسیلات مناسب در ایستگاه ها در روز و شب برای حصول اطمینان از آسایش و حس امنیت عناصر مهمی هستند( یان گل ، 1936: 106)
یکی از مسائل مهم در برنامه ریزی های شهری تعیین مکان مناسب برای استقرار کاربری های شهری است. به این ترتیب که فعالیتهای مختلف نیازمند فضای مناسب می باشند و امکان استقرار آنها در هر ناحیه شهری وجود ندارد. در این تحقیق با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی، اقتصادی؛ ترافیکی و شرایط آب و هوایی ، ارزیابی مکانیابی پایانه های مترو شهر مطالعاتی تبریز مورد بررسی قرار گرفته خواهد شد ، به این ترتیب که تک تک ایستگاه ها از نظر تاثیر آنها بر روی رونق اقتصادی و محیط زیستی و آثار اجتماعی و همچنین اثرگذاری این ایستگاه ها بر کاهش یا افزایش ترافیک محدوده مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
تعداد صفحه : 222
قیمت :14700 تومان
بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت : * parsavahedi.t@gmail.com
در صورتی که مشکلی با پرداخت آنلاین دارید می توانید مبلغ مورد نظر برای هر فایل را کارت به کارت کرده و فایل درخواستی و اطلاعات واریز را به ایمیل ما ارسال کنید تا فایل را از طریق ایمیل دریافت کنید.
[add_to_cart id=153624]
